Modafinil. Zażywasz - wygrywasz?

Podobno w danym momencie nigdy nie wykorzystujemy w pełni możliwości swojego umysłu. Co gdyby istniała pigułka pozwalająca to zmienić? Rozwiązywać problemy skuteczniej, podejmować lepsze decyzje w krótszym czasie, łatwiej zapamiętywać i szybciej przywoływać z pamięci istotne fakty, pozbyć się senności, mieć więcej energii i skupienia? Myślisz, że korzystanie z niej nie byłoby fair względem ludzi nie posiadających do niej dostępu? Świat, po raz kolejny potwierdza, że nie jest fair. Ta pigułka istnieje, nazywa się modafinil. Od końca lat 90. biorą ją codziennie prezesi, żołnierze, studenci, astronauci, pokerzyści, politycy, informatycy, pisarze i pani Jadzia z klatki obok. A dopóki nie została uznana za doping w 2004 roku, wspomagali się nią również sportowcy. Dzięki potężnemu wzrostowi motywacji i wydolności umysłowej, ludzie zażywający regularnie modafinil, mogą w rok osiągnąć to do czego dojście zajęłoby ci dwa lata. W dwa, to co ty w cztery. W cztery, to co ty w osiem… Przesadzam? Może… Jednak setki badań potwierdzają korzyści płynące ze stosowania modafinilu, które mogą zadecydować o wygranej czy porażce w praktycznie jakiejkolwiek rywalizacji (również z sobą samym). W tym artykule dowiesz się czym dokładnie jest modafinil, jaki posiada wpływ na ciało i mózg, co mówią wyniki najnowszych badań na jego temat oraz jego użytkownicy. A, no i w jaki sposób go ewentualnie kupić. Zapraszam!

Spis treści

Modafinil – podstawowe informacje

Modafinil to lek na narkolepsję i kilka innych zaburzeń związanych ze snem. Swoją sławę zawdzięcza również, a być może przede wszystkim, zwiększaniu funkcji poznawczych (np. uwagi i pamięci).

Modalert to jedna z najpopularniejszych piguł zawierających modafinil

Mimo tego, że daje efekty zbliżone do stymulantów, formalnie nim nie jest – należy do grupy eugeroików, czyli substancji wzmagających czujność. Wywiązuje się z tego zadania z nawiązką w postaci wzrostu, m. in.

poziomu koncentracji
motywacji do rozwiązywania problemów
szybkości pamięci

Modafinil bywa porównywany z substancją potrafią zamienić przeciętniaka w geniusza – NZT-48 z filmu „Limitless”. Niestety (a może na szczęście), choć pewne objawy działania obu środków są do siebie zadziwiająco zbliżone, modafinilowi daleko do fikcyjnego NZT-48…

Mimo tego, poza srebrnym ekranem, ciężko znaleźć substancję efektywniejszą niż modafinil, przynajmniej jeśli ta efektywność ma dotyczyć pracy. Dodatkowo, modafinil posiada niewiele skutków ubocznych i jest dość niedrogi (ok. 5zł za dawkę której efekty czuć przez 10-16 godzin).

Jego skuteczność i niskie ryzyko uzależnienia, sprawiły, że stał się popularnym (i intrygującym) obiektem badań naukowych. I choć na samym Pubmedzie widnieje ponad 1.5K wyników badań na jego temat, mechanizm jego oddziaływania pozostaje wciąż dość enigmatyczny.

Osobom potrzebującym pracować na najwyższych obrotach ten fakt jednak nie przeszkadza, i z powodzeniem stosują modafinil jako substancję pomagającą im szybciej myśleć, podejmować lepsze decyzje czy nawet, jak to określają niektórzy, być lepszą wersją siebie…

Nie wspominając o narkoleptykach, dla których ten lek oznacza inną jakość życia ¹.

Co może dać ci modafinil?

Niezależnie jaki jest status twojej narkolepsji, modafinil może mieć ci sporo do zaoferowania. Jednak te wszystkie profity często sprowadza się do jednego, głównego efektu:

Na tym modafinil zna się najlepiej (niedosłownie).

Po zażyciu modafinilu, jesteś w stanie zrobić wszystko szybciej, dokładniej i z większą przyjemnością. No może poza small talkiem – radość z owoców własnej pracy zwiększa się tak bardzo, że szkoda tracić czas na na coś tak nieproduktywnego jak pogawędka. Dlatego modafinil jest raczej aspołecznym stymulantem i nie jest specjalnie popularny w środowisku imprezowym (choć oczywiście są wyjątki, zapewne co raz więcej)…

Jako pozytywne efekty działania modafinilu wymieniane są:

Redukcja zmęczenia – modafinil oddziałuje na system oreksynowy – część mózgu regulującą mechanizm wprowadzania nas w sen lub pobudzenie ², działając na korzyść tego drugiego ³. Krótko mówiąc – po wzięciu modafinilu, sen, na pewien czas, przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie.
Zwiększone funkcje poznawcze – w badaniach na ludziach i zwierzętach wielokrotnie wykazywano, że modafinil poprawia umiejętność zapamiętywania i pamięć krótkotrwałą oraz koncentrację, również u dzieci z ADHD ⁴. Za ten efekt cenią go szczególnie studenci.
Poprawione funkcje społeczne – osoby będące pod wpływem modafinilu wykazują większą łatwość w rozpoznawaniu skomplikowanych emocji na twarzach innych osób⁵
Zwiększona motywacja do pracy – modafinil zwiększa motywację do rozwiązywania problemów, prawdopodobnie poprzez modulację pracy transporterów i receptorów dopaminowych ⁶
Poprawa wyników sportowych – modafinil zrobił karierę również w świecie sportu. Dopóki go nie zbanowano, ceniony był za podnoszenie koncentracji i refleksu ⁷. Zwłaszcza wśród sprinterów, swego czasu, pojawiło się sporo narkoleptyków ⁸. W 2003 biegaczka Kelli White została pozbawiona 2 medali Mistrzostw Świata za korzystanie z modafinilu.
Poprawa samopoczucia ⁹, poczucia humoru ¹⁰ i pewności siebie – w badaniach w których pozbawiano ludzi snu wykazywano, że modafinil radzi sobie w tych obszarach lepiej niż np. kofeina
Poprawa myślenia głębokiego i podejmowania decyzji – niemieccy i szwedzcy badacze w 2017 dowiedli pozytywnego wpływu modafinilu na grę 39 zawodowych szachistów ¹¹. Zgodnie z wynikami badań, modafinil zwiększał szansę na wygraną zażywającego go szachisty o 5%, co w szachowym świecie oznacza bardzo dużo. Jednak warunkiem do zwiększenia efektywności gracza, była gra bez presji czasu. W przeciwnym wypadku wyniki graczy były podobne do grupy biorącej placebo.
Brak symptomów typowych dla stymulantów takich jak nerwowość czy rozdrażnienie. Po modafinilu „pozostajesz bardziej sobą” niż po wzięciu np. opartego o metamfetaminę Adderallu, jak to powiedział Dave Asprey. Jednak jeśli doświadczasz nerwowego okresu w życiu, modafinil może zintensyfikować takie uczucia, lepiej więc miej pod ręką telefon do przyjaciela.

Czy modafinil jest bezpieczny?

Modafinil nie jest bezpiecznym środkiem. Przynajmniej nie na 100%. Pewnie i z tego powodu jest lekiem dostępnym na receptę. Mimo wielu badań stwierdzających jego niską szkodliwość, lub nawet jej brak, należy pamiętać, że jest to stosunkowo nowa substancja, dostępna na światowym rynku od końcówki lat 90., brakuje więc analizy długoterminowych efektów jej stosowania.

Skutki uboczne modafinilu

Do skutków ubocznych modafinilu należą:

Ostre reakcje skórne – jest to rzadkie, aczkolwiek realne zagrożenie. Ocenia się, że jedna na 200 000 ¹² osób biorących modafinil może doświadczyć autoimmunologicznej reakcji skórnej, znanej jako zespół Stevensa-Johnsona. Nie polecam wpisywać w Google grafika. Z drugiej strony, jest to przypadłość o podłożu genetycznym, którą może wywołać szereg leków i antybiotyków, w tym ibuprofen ¹³ i paracetamol ¹⁴. Przed ewentualnym zażyciem modafinilu stanowczo zalecam wykonać test genetyczny, więcej informacji tutaj.
Bezsenność i problemy z zasypianiem – wzięcie połówki tabletki z modafinilem na co najmniej 12 godzin sprawi, że twój mózg i ciało zapomną o śnie. Dlatego zaleca się brać go rano.
Podwyższone ciśnienie i tętno – jest to często występujący skutek uboczny ¹⁵, z tego powodu osoby z problemami układu sercowo-naczyniowego powinny być szczególnie ostrożne ¹⁶. Jednak, jak się okazało na przykładzie pewnej 15 latki ¹⁷, nawet wzięcie 5g modafinilu (np. 25 pigułek typu Modalert) potrafi nie wpłynąć na zmianę pracy serca.
Migreny – chyba najczęściej pojawiający się skutek uboczny modafinilu. Wynika najczęściej z odwodnienia, dlatego lepiej mieć przy sobie butelkę wody (albo dwie) i sól himalajską. Elektrolity to również dobry pomysł.
Niepokój i nerwowość – mimo wielu badań stwierdzających brak takich efektów, modafinil potrafi wpływać negatywnie na nasz spokój. Wzięcie go redukuje komunikację neuronów odpowiedzialnych za relaks.

Znalezione obrazy dla zapytania modafinil meme

Najczęstsze efekty uboczne modafinilu wynikają ze zbytniej wiary w jego skuteczność i neutralność dla zdrowia. Modafinil „wyłącza” układ regulujący potrzebę snu i odpoczynku. Pozwala nie spać przez kilka dni. Chroniczne niewysypianie się to pewna droga do przeciążenia organizmu, a w efekcie osłabienia swojej wydajności do stopnia, kiedy wpada się w błędne koło, które toczy się coraz wolniej.

Dodatkowo, robiąc research do tego artykułu, natknąłem się na wypowiedzi internautów, z których wynikało, że modafinil uszkodził im serce, a nawet długoterminowo zniszczył umiejętność skupienia się, gdy nie są pod jego wpływem. Większość opinii jest jednak pozytywna, co świadczy o jego względnej neutralności dla większości populacji.

Jeśli chodzi o długoterminowe efekty uboczne to nauka raczej milczy na ten temat. Jest to bardziej pole bardziej domniemywań, ponieważ modafinil to wciąż dość nowa substancja. Dlatego biorąc go, świadomie ryzykujesz.

Opinie ekspertów

Parę osób, które traktuję jako autorytety w dziedzinie zdrowia i biohackingu, zadało sobie pytanie, czy siła działania modafinilu i relatywnie małe skutki uboczne to połączenie które nie jest zbyt piękne, aby mogło być prawdziwe…

Rhonda Patrick

Według dr Rhondy Patrick, specjalistki od długowieczności i zdrowia, modafinil nie może działać bez swego rodzaju wymiany ¹⁸.

Tak jak po słońcu przyjdzie deszcz, tak po modafinilu przyjdzie zjazd. Jednak zdecydowana większość biorących modafinil zgodnie z zaleceniami, nie odczuwa na drugi dzień skutków ubocznych, a tym bardziej w dniach kolejnych. Z drugiej strony, na pewne choroby pracuje się całe lata… Według niej, to że nie zidentyfikowaliśmy ryzyka nie oznacza, że go nie ma.

Tim Ferriss

I would sooner do an extended cycle of low dose anabolic steroids than I would use modafinil consistently.
Tim Ferriss

Podobnego zdania jest Tim Ferriss, który swego czasu korzystał z provigilu (najpopularniejszy lek z modafinilem dostępny w USA), jednak bardzo oszczędnie.

Przyznaje, że pomógł mu on przezwyciężyć blokadę pisarską kiedy pracował nad książką „4‑godzinne ciało”. Jednak doświadczenie efektów ubocznych w postaci silnych migren i przekonanie, że darmowy obiad nie istnieje, powoduje, że Tim zdecydowanie nie należy do orędowników modafinilu.

I believe that with most drugs there is an effect – side effect correlation. So if you’re getting a very strong positive effect, there are side effects, whether you’re able to identify them or not.
Tim Ferriss o skutkach ubocznych modafinilu

Dave Asprey

Odrobinę odmienną opinię na temat modafinilu posiada Dave Asprey, twórca terminu „biohacking”. Dave przez 8 lat brał Provigil codziennie, z małymi przerwami na testy (substancji czy protokołów), w których działanie modafinilu mogłoby wywołać jakieś odchylenia.

Według niego, modafinil jest niesamowity ¹⁹. Pozwalał mu on pozbyć się mgły umysłowej i ciągnąć równolegle bardzo wymagające studia MBA, wraz z pracą w startupie, który został później sprzedany za 600 milionów dolarów. Twierdzi, że nie doświadczał żadnych skutków ubocznych.

Założyciel i CEO Bulletproof, Dave Asprey, twierdzi, że modafinil jest super. Źródło

Według Dave’a, modafinil może wywoływać szkody, ale może też działać na korzyść naszego zdrowia. Ma się to dziać poprzez redukcję zmęczenia i stresu związanego z jego obecnością wtedy, kiedy nie możemy sobie na to zmęczenie pozwolić.

Dave w ciągu ostatnich lat bardzo ograniczył spożycie modafinilu, ponieważ jego mózg zaczął działać na tyle wydajnie, że przestał zauważać korzyści umysłowe płynące z zażywania tego środka. Stosuje go w sytuacjach gdy musi walczyć ze snem, czyli np. gdy doświadcza jetlagu czy zmęczenia podczas długich podróży samochodem.

Modafinil vs Adderall

Łatwość podejmowania decyzji czy szybkość rozwiązywania problemów, jaką można osiągnąć po modafinilu, ciężko porównać do efektów będących skutkiem zażycia jakiekolwiek innej dostępnej legalnie substancji. No, może poza lekami opartymi o amfetaminę, takimi jak Adderall czy Ritalin.

Te, cieszące się popularnością wśród amerykańskich studentów (Adderall brało 7% uczniów ostatniego roku liceum i jedna trzecia studentów ²⁰) stymulanty, niosą ze sobą spore ryzyko uzależnienia (może dlatego są takie popularne?). Z korzystania z nich płynie też sporo skutków ubocznych, takich jak bezsenność, spowolnienie wzrostu u dzieci (stosuje się je u dzieci z ADHD), suchość w ustach, ból brzucha, obniżone funkcje seksualne czy podwyższone ciśnienie krwi.

Jeśli chodzi o pozytywne efekty płynące z ich przyjmowania to są one podobne do modafinilu, czyli pobudzenie, zwiększona uważność itd. Dla wielu osób nawet są one jednak za mocne, negatywna strona tych narkotyków jest łatwo odczuwalna.

Podsumowując, modafinil oferuje podobne efekty co Adderall, jednak z mniejszym ryzykiem skutków ubocznych. W USA modafinil zakwalifikowany jest jako „Schedule IV Substance”, a Adderall jako „Schedule II”. Oznacza to, że uznaje się, że modafinil ma niższe szanse wywołać uzależenie czy niepożądane efekty uboczne. Jako „Schedule I” traktuje się tam przede wszystkim „prawdziwe” narkotyki takie jak kokaina, LSD czy MDMA.

*Jeśli chcesz wiedzieć więcej o Adderallu polecam dokument „Take your pills” na Netfliksie.*

Historia modafinilu

Jak to zwykle bywa z interesujacymi substancjami (patrz LSD, MDMA), modafinil powstał przy okazji poszukiwania środka na zupełnie inną przypadłość.

Adrafinil, czyli prekursor modafinilu

W 1974 w laboratorium firmy L. Lafon Ltd pod Paryżem, dwóch francuskich chemików, Gombert i Assous, szukając środka przeciwbólowego, odkryło nową częsteczkę [benzhydryl sulfinyl-2 acetohydroxemic acid] nazwaną Adrafinilem ²¹.

Znalezione obrazy dla zapytania adrafinil molecule — C₁₅H₁₅NO₃S czyli adrafinil

Przekazali ją w ręce firmowych farmakologów, o nazwiskach Duteil i Rambert. Ci panowie podali ją dalej, w formie zastrzyku, samcom myszy laboratoryjnych. Odwdzięczyły się one zwiększoną aktywnością motoryczną, nie okazując przy tym żadnych skutków ubocznych. Nie powinno dziwić, że zaintrygowani Francuzi przeprowadzali kolejne badania, które potwierdzały pozytywny wpływ Adrafinilu na poziom pobudzenia zwierząt (myszy, kotów, małp). Nie zwiększał on ich śmiertelności, nie obserwowano również objawów obstawienia. Adrafinil działał zatem jak stymulant, ale nie wykazywał niepożądanych skutków ubocznych typowych dla innych stymulantów.

Przedsięwzięto zatem kolejny krok, jakim miały być testy na ludziach.

W latach 1977-78, francuski neuronaukowiec i badacz snu, Michel Jouvet zaczął przepisywać adrafinil narkoleptykom, podobno z różnym skutkiem. Jednak badania kliniczne, zlecone przez firmę Sandoz Ltd, mające na celu sprawdzić adrafinil jako lek mogący zastąpić ich ówczesny lek zwiększający funkcje poznawcze i samodzielność u osób starszych, okazujących na co dzień problemy z koncentracją, snem, pamięcią i umiarkowaną depresją, wykazały korzystny wpływ adrafinilu na uwagę, czujność, zachowanie i nastrój badanych.

Adrafinil - "ojciec" modafinilu — Adrafinil – „starszy brat” modafinilu

Po wielu udanych próbach i testach, adrafinil trafił na rynek w roku 1984 i jest wciąż dostępny w sprzedaży.

Modafinil i adrafinil

No dobra, a gdzie w tej historii modafinil?

W międzyczasie w 1976, po głębszych analizach chemicznych adrafinilu, znaleziono jego aktywny metabolit – [2-(diphenylmethyl) sulfinylacetamide], zwany również modafinilem.

Znalezione obrazy dla zapytania modafinil — C₁₅H₁₅NO₂S czyli modafinil

Modafinil jest metabolitem adrafinilu, czyli po ludzku, modafinil to adrafinil przetworzony przez wątrobę (pewnie chemicy mnie ukamieniują za to uproszczenie). Różnica w działaniu stymulującym między nimi jest minimalna. Jednak adrafinil oznacza większą pracę dla wątroby, co przekłada się również na dłuższy czas półtrwania środka. Niektórych to cieszy i wolą adrafinil od modafinilu. Ja jednak wolę swoją wątrobę. Argumentem za adrafinilem, jest fakt, że dostępny jest bez recepty. Z drugiej strony, trzeba wziąć go ok. 3 razy więcej by odczuwać podobne efekty.

Wracając do historii – wspomniany pan neuronaukowiec, Michel Jouvet, na początku roku 1983, zaczął leczyć narkoleptyków modafinilem, i to z doskonałymi rezultatami. Jednak pan Louis Lafon, właściciel praw do modafinilu, nie był przekonany do statusu narkolepsji (wtedy jeszcze raczkującej) jako choroby. Dopiero nacisk ze strony Jouveta, skłonił go do rozpoczęcia prób klinicznych na zwierzętach i ludziach. Pokryły się one z wynikami uzyskanymi podczas badań z adrafinilem. Wykazano również zdecydowanie lżejszy negatywy wpływ modafinilu na sen, niż w przypadku amfetamin.

Michel Jouvet, francuski neuronaukowiec, badacz snu i propagator modafinilu

W czerwcu 1992 roku, modafinil został oficjalnie zarejestrowany we Francji jako lek na narkolepsję, a stał się komercyjnie dostępny w sierpniu 1994 roku.

Modafinil w wojsku

Na konferencji prasowej podczas konferencji NATO w Lyonie w marcu 1987, dotyczącej snu i jego zastosowania w działalności militarnej, Michel Jouvet zasugerował, że modafinil, ze względu na swoje cechy, mógłby okazać się doskonałym zamiennikiem dla amfetamin, wykorzystywanych jako stymulanty. Stwierdził, że „modafinil mógłby utrzymać armię na nogach i w walce przez trzy dni i trzy noce bez żadnych większych skutków ubocznych”

„Modafinil could keep an army on their feet and fighting for three days and three nights with no major side-effects”.
Michel Jouvet, badacz snu, na konferencji NATO w Lyonie w marcu 1987

Wybuch wojny w Zatoce Perskiej (sierpień 1990 – luty 1991) poskutkował żądaniem dostarczenia modafinilu przez L. Lafon Ltd na testy dla żołnierzy francuskich, mających wkrótce sprawdzić go w boju.

Ośmiu żołnierzy na 60h pozbawionu snu, i poddano dawce 200mg modafinilu co 8h. Wyniki były satysfakcjonujące, żołnierze radzili sobie dobrze z testami poznawczymi i nie zaobserwowano u nich efektów ubocznych.

W konsekwencji, w styczniu 1991 lekarze wojskowi biorący udział w operacji „Daguet” mogli zacząć przepisywać modafinil swoim podopiecznym. Modafinil podawany był również podczas operacji „Pustynna Burza”, głównie pilotom i mechanikom.

Modafinil jest dziś standardowym wyposażeniem pilotów wielu armii

Obecnie modafinil służy w armiach wielu państw, w tym USA, Kanady, Indii, Chin, Tajwanu czy Singapuru. Szczególnie sekcje lotnicze mają go na swoim wyposażeniu.

Modafinil dziś

Prawa do modafinilu posiada firma Cephalon, która wypożyczyła je od
L. Lafon Ltd w roku 1993, a w 2001 kupiła całą firmę.

W USA modafinil został zaakceptowany przez FDA jako lek na narkolepsję w roku 1998. Od tego czasu modafinil stał się obiektem wielu badań, obejmujących bardzo szeroki obszar medycyny. Zyskał popularność wsród lekarzy i pacjentów. W samym 2016 roku w USA wypisano prawie
1.5 miliona recept na ten lek ²². Nie zdziwiłbym się, gdyby drugie tyle mogło być zakupioną mniej formalną, internetową drogą.

Provigil czyli popularny amerykański lek zawierający modafinil

Kto bierze modafinil?

Z modafinilu korzysta praktycznie każda grupa społeczna – od pilotów singapurskich myśliwców, przez pisarzy, amerykańskich lekarzy, programistów, wilków z wall street, pracowników zmianowych, po studentów polskich politechnik. Gdziekolwiek pojawia się potrzeba pracy pod presją tam modafinil może być pomocny.

Wojsko – singapurscy piloci myśliwców obowiązkowo przechodzą test na ziemi sprawdzający reakcję na 100mg modafinilu ²³.
Pracownicy zmianowi – podobno 53% z nich zasypia na służbie przynajmniej raz w tygodniu ²⁴. Modafinil pomaga im zachować czujność i uważność ²⁵.
Uczniowie – studenci biorą modafinil by zredukować zmęczenie, poprawić pamięć i umiejętność rozwiązywania problemów ²⁶
Lekarze – według ankiety z 2011 roku przeprowadzonej wśród chirurgów z całego świata, blisko 9% z nich przynajmniej raz w karierze brało stymulanty ²⁷. Nie oznacza to, że wszyscy brali modafinil, ale wskazuje na fakt, że tego typu substancje cieszą się zainteresowaniem.
Politycy – podobno nawet Barack Obama wykorzystywał modafinil do walki z jetlagiem. Choć brak wiarygodnego źródła, że to konkretnie prezydent USA przyjmował modafinil, cnn.com pisze, że praktyka rozdawania modafinilu na pokładzie Air Force One była nie była niczym niezwykłym, załapywali się na niego nawet dziennikarze. Potwierdzono za to, że prezydent Trump przyjmuje Ambien (zolpidem), lek nasenny.
Astronauci – modafinil jest na wyposażeniu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ²⁸. Ma służyć optymalizacji wydajności załogi podczas okresów zmęczenia.

Tę listę można ciągnąć i ciągnąć…

Wśród użytkowników modafinilu znajduje się załoga ISS. Źródło

Zastosowania modafinilu

Walka z uzależnieniami – modafinil, poprzez sposób działania zbliżony do kokainy (obie subtancje są inhibitorami zwrotnego wychwytu dopaminy) może stanowić skuteczny środek do walki z uzależnieniem od niej ²⁹. Nie jest to jednak nic pewnego – w pewnym badaniu ³⁰ uzależnionych od kokainy przez 89 dni poddawano wpływowi modafinilu jednak nie stwierdzono pozytywnych zmian u badanych.
Leczenie objawów narkolepsji – jest to oryginalne zastosowanie modafinilu ³¹
Redukcja jetlagu – modafinil może stanowić bardzo dobry sposób na walkę z jetlagiem ³².
Nootropic – wielu fanów nootopiców, czyli tzw. smart drugów, wymienia modafinil jako swoją ulubioną substancję.
Pomoc pacjentom ze schizofrenią – opinie, jak i wyniki badań, są podzielone czy modafinil jest środkiem który nadaje się do leczenia objawów i przyczyn tej choroby. Według niektórych źródeł jest on w stanie poprawić funkcjonowanie pacjenta w społeczeństwie, jednak może również pogorszyć on jego stan psychiczny. ³³
ADHD – wiele badań wykazało, że modafinil redukuje objawy tej przypadłości ³⁴

Jak działa modafinil?

Lepiej dobrze się zastanów zadając to pytanie, bo odpowiedź nie będzie krótka.

Znalezione obrazy dla zapytania nerd alert

Z drugiej strony, znając mechanizm działania, możesz wzmocnić pożądane efekty działania modafinilu jak i zredukować ewentualne skutki uboczne.

Mechanizm działania modafinilu

Zawiodę cię. Mimo dużej liczby badań dotyczących modafinilu, wciąż nie wiadomo do końca jak działa. Wiemy, że robi w to w sposób złożony i różniący się od sposobów działania środków pobudzających.

Niektórzy specjaliści traktuje go jako stymulant (do tej grupy należą np. kokaina, amfetamina, kofeina, nikotyna), chociażby ze względu na fakt, że daje on potężnego kopa. Większość uważa jednak, że jego sposób działania za bardzo odbiega od cieszących się różną sławą koleżanek z grupy stymulantów, które tymczasowo zwiększają poziom dopaminy i serotoniny w organizmie ³⁵ i kategoryzuje go jako eugeroik, czyli substancję zmiejszającą senność i zmęczenie.

To, że modafinil działa, nie pozostawia wątpliwości, ale na pytanie jak? każde badanie daje trochę inną odpowiedź. Wspólnym głosem mówią jednak „do końca nie wiadomo” i dużo jest w nich słów typu „najprawdopodobniej”.

Jak się domyślasz, jeśli nie wiadomo do końca jak modafinil działa, to nie wiadomo też, jakie potencjalne skutki uboczne może wywołać. Chociażby z tego powodu, należy podchodzić do niego z odpowiednim respektem. Póki co brak badań dotyczących długoterminowego wpływu modafinilu. Dlatego, jeśli zdecydujesz się go brać, zachowaj umiar i stosuj go wtedy kiedy jest ci naprawdę niezbędny.

Modulacja aktywności mózgu przez modafinil

W roku 2012 naukowcy z uniwersytetu Cambridge w Wielkiej Brytanii przeanalizowali wyniki 60 badań dotyczących wpływu modafinilu na mózgi zwierząt i ludzi i wykazali, że modafinil ma wpływ na aktywność następujących neuroprzekaźników w odpowiednich częściach mózgu:

Modulacja neuroprzekaźników w mózgu przez modafinil. Źródło

Jak widać skutki działania modafinilu są dość szerokie. Objawiają się one w obszarach mózgu, odpowiedzialnych za funkcje poznawcze (kora i kora przedczołowa, hipokamp) i stany emocjonalne czy motywację (wzgórze), poprzez zwiększanie w nich aktywności szeregu neuroprzekaźników. Neuroprzekaźniki pełnią rolę posłańców między komórkami układu nerwowego. Odpowiedzialne są za dostarczenie sygnałów między komórkami nerwowymi, albo między komórkami nerwowymi i mięśniowymi lub gruczołowymi.

Poniżej znajdziesz dokładniejszy opis jak modulacja przez modafinil neuroprzekaźników wpływa na pracę mózgu.

Modafinil pobudza i poprawia czujność przez redukcję GABA

Modafinil działa pobudzająco poprzez redukcję ilości GABA, neuroprzekaźnika stanowiącego „hamulec” układu nerwowego, w przestrzeniach międzykomórkowych w mózgu. Wydzielanie GABA wpływa pozytywnie na nasz poziom spokoju i zrelaksowania, łagodzi stany lękowe, działa rozluźniająco na mięśnie, ułatwia zasypianie. Działanie modafinilu, poprzez redukcję wydzielania GABA, możemy porównać do zdjęcia fabrycznego ograniczenia prędkości z bmw m3. Niby ta sama moc, a jedzie szybciej. Kurwa Seba!

Dodatkowo, poza redukcją „GABA-ograniczenia”, praca pozostałych neuroprzekaźników zostaje wzmocniona.

Modafinil poprawia pamięć, funkcje kognitywne i społeczne poprzez zwiększenie stężenia dopaminy, noradrenaliny i innych neuroprzekaźników

Na czele stawki obdarowanych względami modafinilu znajduje się dopamina, glutaminian, noradrenalina i serotonina.

Właściwie to ciężko mówić tu o zwiększeniu jakiejś sympatii do tych neuroprzekaźników, ponieważ modafinil sprawia, że neurony bardziej niż je przyjmować, chcą się ich pozbywać. Powoduje to zwiększone stężenie tych neuroprzekaźników w przestrzeni międzykomórkowej ³⁶ i dzięki temu lepsze przewodzenie sygnałów w mózgu. Jak to się dzieje?

Modafinil jako inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy

W naturalnej komunikacji między neuronami bardzo ważny jest mechanizm wychwytu zwrotnego. Normalnie, neuron (nazwijmy go Andrzej) wysyła sygnał do drugiego neuronu (powiedzmy, że o imieniu Dżesika) na plecach neuroprzekaźnika (np. dopaminy), po czym kiedy neuroprzekaźnik dostarczy ten sygnał, neuroprzekaźnik wraca do neuronu nadawcy (Andrzej). Jednak po spożyciu modafinilu przez właściciela mózgu, Andrzej nie chce z powrotem neuroprzekaźnika który wrócił od Dżesiki, przynajmniej tymczasowo. Neuroprzekaźnik ten zostaje w przestrzeni pomiędzy tymi dwoma neuronami, synapsie, i jakoś tak się dzieje, że ten neuroprzekaźnik wzmacnia kolejne impulsy wysyłane od Andrzeja do Dżesiki. Ta patologiczna relacja nazywa się inhibicją wychwytu zwrotnego. Jej mechanizm wykorzystywany jest m. in. przez antydepreseanty (SSRI) czy kokainę.

Oto dopamina, dziękuj jej za wszystkie nagrody

Część badań stwierdza, że modafinil blokuje wychwyt zwrotny dopaminy ³⁷ ³⁸ ³⁹, co skutkuje bardziej „dopaminową” komunikacją w mózgu, czyli zwiększa się ilość informacji związanych np. z nagrodą i przyjemnością. Dzięki podobnemu mechanizmowi działania co stymulanty, choć w mniejszej skali, modafinil może stanowić skuteczną terapię w uzależnieniu od kokainy i innych substancji z tej kategorii ⁴⁰ ⁴¹.

Na tym jednak nie kończą się korzyści ze zwiększenia ilości dopaminy na synapsach. Wraz z jej ilością podnosi się m. in. nasze skupienie, pamięć
i nastrój ⁴².

Dopamina nie działa jednak w pojedynkę.

Modafinil i jego wpływ na glutaminian, noradrenalinę i serotoninę

Modafinil zwiększa aktywność przynajmniej jeszcze kilku innych neuroprzekaźników – glutaminianu, noradrenaliny i serotoniny. Efekty?

Nasza pamięć krótkotrwała pracuje lepiej dzięki zwiększeniu aktywności neuronów w hipokampie, oraz w korze przedczołowej przez neurotransmitery glutaminian i dopaminę ⁴³.

Poprawa umiejętności zapamiętywania, nastroju i funkcji emocjonalnych i społecznych wynika z wpływu modafinilu na układ limbiczny, poprzez zablokowanie receptorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny ⁴⁴.

W badaniu na 40 osobach leczących się na psychozę wykazano, że modafinil poprawia umiejętność czytania emocji z twarzy innych ludzi ⁴⁵ poprzez modulację działania ciała migdałowatego).

W innym badaniu wykazano również antylękowe działanie modafinilu ⁴⁶, prawdopodobnie związane ze zwiększeniem działania serotoniny w ciele migdałowatym (odpowiedzialnym za emocje takie jak strach, niepokój czy agresja, ale również pamięć i podejmowanie decyzji).

Modafinil i oreksyna (hipkretyna)

Jednak jeśli chodzi o zgrabność i logikę wytłumaczenia działania modafinilu, wszystkie wymienione neuroprzekaźniki, bledną przy jednym neuropeptydzie (w skrócie, takim neuroprzekaźniku na sterydach) – oreksynie.

Oreksyna (inaczej hipkretyna) – jej wydzielanie reguluje nasz cykl dobowy, a niedobór skutkuje m. in. zaburzeniem, z którym modafinil radzi sobie najlepiej (przynajmniej według naukowców), czyli narkolepsją.
Została odkryta w 1998 roku, stosunkowo późno jak na neuropeptyd odpowiedzialny za regulację mechanizmu tak ważnego jak sen.

Włoscy naukowcy w badaniu z roku 2019 potwierdzili krążącą w środowisku tezę, że modafinil blokuje wychwyt dopaminy na tyle nieskutecznie, że nie można uznać tego za główną przyczynę pobudzającego działania modafinilu ⁴⁷. Za główną przyczynę skuteczności modafinilu uznali zwiększenie aktywności neuronów zwiększających produkcję właśnie oreksyny.

Oreksyna, to ona kontroluje twój cykl dobowy

Aktywność oreksyny ma pośredni wpływ na aktywność pozostałych neuroprzekaźników. Poprzez interakcję z systemem oreksynowym, modafinil wzmacnia pobudzenie, za pomocą aktywacji systemów dopaminowego i noradrenergicznego ⁴⁸. Neurony produkujące oreksynę wywierają też silny i bezpośredni wpływ na neurony cholinergiczne w przedmózgowiu, mające wpływ na pobudzenie i uważność ⁴⁹ ⁵⁰. Dlatego stymulacja nueoronów oreksynowych skutkuje aktywacją kory mózgowej.

Podsumowanie

W skrócie, modafinil:

redukuje aktywność GABA, neuroprzekaźnika, który jest odpowiedzialny za nasz stan relaksu
zwiększa aktywność pozostałych neuroprzekaźników, najprawdopodobniej przez modulację pracy układu oreksynowego

Jak brać modafinil?

Modafinil to mocny środek. Jest kilka zmiennych które warto kontrolować, jeśli chcemy zminimalizować jego potencjalne skutki uboczne. Dwa czynniki są kluczowe:

pora spożycia
dawka

Kiedy brać modafinil?

Modafinil działa przez kilkanaście godzin, dlatego należy brać go rano. Wzięcie po południu raczej na pewno skończy się problemami ze snem. Idealnie dlatego, jest wrzucić go koło 9 rano, lub wcześniej.

Więcej o problemach ze snem i radzeniu sobie z nimi możesz przeczytać w naszym artykule o tym jak się wysypiać.

Jaka dawka modafinilu jest odpowiednia?

Modafinil dostępny jest zazwyczaj w 200mg pigułkach. Jest to dzienna porcja której nie warto przekraczać, powyżej tej granicy raczej nie spotęgujesz jego pozytywnych efektów (wielu próbowało bezskutecznie), a zwiększysz ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Każdy reaguje inaczej na działanie modafinilu, więc optymalną dawkę musisz ustalić samemu. Większości osób, żeby poczuć efekty, wystarczy dawka w okolicach 25-50mg. Sam taką stosuję, przynajmniej odkąd pozbyłem się mgły umysłowej (głównie dzięki diecie ketogenicznej).

Z czym warto łączyć modafinil?

Biorąc modafinil pierwszy raz, nie polecam łączyć go z niczym „specjalnym”, ponieważ on sam daje potężne efekty.

Woda

Przede wszystkim pamiętaj o piciu wody, o ile nie chcesz mieć bólu głowy (aczkolwiek nie jest to gwarancja). Nie napiszę ile to jest „rozsądnie”, bo każdy jest inny, ale możesz się przygotować na dwukrotne zwiększenie normalnie wypijanej ilości. Pamiętaj o dodaniu do niej soli, ewentualnie elektrolitów, nawodnisz się skuteczniej.

Stacki nootropowe

Jeśli jesteś zaawansowanym użytkownikiem modafinilu i rozumiesz jego wpływ na twój organizm, możesz spróbować następujących połączeń. Są to tzw. stacki nootropowe, czyli połączenia dwóch lub więcej substancji, mających mieć pozytywny wpływ na naszą wydajność czy samopoczucie.

Kofeina

Popularnym sposobem na zwiększenie pozytywnych skutków działania modafinilu jest kawa. Sam zauważam u siebie synergię tych dwóch środków, podobnie jak wielu użytkowników. Jednak zdarzają się opisy doświadczeń, że modafinil i kawa zwiększają za bardzo ciśnienie krwi i tętno serca czy wywołują niepokój. Zainteresowanym polecam temat na portalu quora.com. Jeśli zdecydujesz się spróbować tego połączenia, radzę zacząć od małej dawki. Miej również świadomość, że łączysz ze sobą dwa środki oddziałowujące negatywnie na pracę serca.

Cholina

W trakcie działania, modafinil powoduje zwiększanie wydzielania neuroprzekaźnika – acetylocholiny. Jej niedobór może się objawiać zmniejszeniem skupienia, pogorszeniem pamięci. By uzupełnić jej ubytki warto brać suplement choliny, z której acetylocholina jest produkowana. Zaleca się przyjmowanie jej w formie Alpha GPC, lub cytocholiny. Dwuwinian choliny (Choline Citartrate) jest odradzany ze względu na niską wchłanialność. W skrócie, cholina powinna „wyostrzyć” fazę.

Ashwagandha

Ashwagandha to adaptogen, posiada pozytywny wpływ na nasz organizm. Jedną z korzyści jej zażywania jest redukcja stresu. Jake z portalu nootropicsadvisor.com, poleca ashwagandhę jako środek pozwalający wprowadzić się w stan relaksu i zredukować ewentualne uczucie niepokoju związane z działaniem modafinilu. Może ona pomóc również w problemach z zaśnięciem.

L-teanina

L-teanina to aminokwas naturalnie występujący w herbacie. Dostępna jest również jako suplement. Posiada działanie uspokajające oraz zwiększające uwagę, które można określić jako „zrelaksowane skupienie”. Więcej o niej w naszym artykule.

L-teanina może przeciwdziałać ewentualnej nerwowości i problemom z koncentracją, skutkom ubocznym modafinilu. Jest ona w stanie również poprawić pamięć krótkotrwałą oraz czas reakcji. Jest przy tym bardzo bezpieczna.

Polecana dawka to 100-200 mg.

Inne środki

Internet jest pełen opisów „najlepszych” połączeń z modafinilem. Jeśli interesuje cię ten temat polecam samemu zrobić research. A może masz swój ulubiony stack? Chętnie go poznam! Możesz podzielić się nim pod artykułem, użytkownicy selfguru.com będą ci wdzięczni.

Z czym nie łączyć modafinilu?

Alkohol

Modafinil wzmacnia działanie alkoholu. Wtedy nawet jeden kieliszek wina potrafi okazać się bardzo agresywnym trunkiem. Biorąc pod uwagę, że alkohol jest trucizną, wzmacnianie skutków jej działania nie należy do mądrych pomysłów. Zdecydowanie odradzam.

Zakup modafinilu

W Polsce, modafinil jest lekiem dostępnym na receptę i nawet jeśli ją zdobędziesz, jest mała szansa na to, że dostaniesz go od ręki w aptece.

Jeśli nie masz recepty, z pomocą przychodzi Internet.

Gdzie kupić modafinil?

W niektórych krajach modafinil dostępny jest bez konieczności posiadania zgody lekarskiej. Jego sprzedaż wysyłkowa jest tam również dozwolona. Import do naszego kraju… też.

Dlatego najlepszym sposobem zdobycia modafinilu, jest zakup w jednym ze sklepów sprzedających modafinil online na Europę. Którym? Polecam zgooglować frazę 'buy modafinil europe’ lub sprawdzić ten temat na forum reddit, tam znajdziesz więcej informacji.

Jeśli w sklepie akurat skończy się zapas modafinilu, radzę cierpliwie poczekać na dostawę. Zakup ze źródła typu portal ogłoszeniowy albo osoba prywatna nie jest najmądrzejszym wyborem, ponieważ kupujemy kota w worku. Sklep internetowy nie może pozwolić sobie na lecenie w kulki, musi dbać o zadowolenie klientów.

Legalność modafinilu

Jeśli chodzi o to jaki jest prawny status zakupu modafinilu online bez recepty, to szczerze mówiąc nie mam pojęcia. Na stronie https://modafinilsite.wordpress.com/ jej anonimowy autor pisze, że zakup, posiadanie i spożywanie modafinilu jest legalne. Sam nie słyszałem o przypadkach penalizacji korzystania z modafinilu, obstawiam, że prawo jest tu po stronie użytkownika.

Podobno zdarzają się przejęcia przez Urząd Celny, jednak w takim wypadku niektóre sklepy oferują pełen zwrot kosztów.

Jaki środek z modafinilem wybrać?

Modafinil znajdziesz w pigułkach takich jak Provigil, Modalert czy Modvigil, Waklert, których jest głównym składnikiem (tak jak np. w Apapie głównym składnikiem jest paracetamol).

Jeśli chodzi o róznice między nimi to są bardzo małe. Minimalnie skuteczniejsze są leki oparte o R-anancjomer modafinilu, czyli armodafinil ⁵¹. Dawka 150mg armodafinilu odpowiada dawce 200mg modafinilu. Oparty o armodafinil jest np. Waklert.

Sam miałem okazję korzystać z Modalertu i Waklertu, działały bardzo podobnie (i skutecznie).

Wnioski

Modafinil jest mocnym środkiem, który najprawdopodobniej pozwoli ci zrobić więcej w pracy i najprawdopodobniej nie pozostanie obojętny dla twojego zdrowia.

Czy polecam go? Raczej nie. Przynajmniej dopóki nie jesteś w sytuacji, w której potencjalne korzyści z jego wzięcia (np. podwyżka, zaliczenie egzaminu, skończenie projektu na czas niezaśnięcie za kierownicą itd., misja zlikwidowania bin Ladena) nie przewyższają potencjalnych minusów (np. zaburzenia snu, ból głowy, mało prawdopodobne choroby skóry, kto wie co jeszcze w długiej perspektywie).

Pamiętaj, że podstawą i kluczem do wysokiej wydajności jest zdrowa dieta, wysokiej jakości sen i ćwiczenia fizyczne. Świetnym sposobem na zwiększenie wydajności umysłu jest np. trening HIIT (High Intensity Interval Training), który zajmuje mało czasu, a wywiera bardzo pozytywny wpływ na nasze ogólne zdrowie.

Poza modafinilem istnieje szereg innych, bezpieczniejszych substancji podnoszących wydajność. Warto przyjrzeć się chociażby L-teaninie czy Magteinie.

Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu jesteś w stanie ocenić ryzyko oraz korzyści z brania modafinilu i zdecydować czy jest to gra warta świeczki. Pamiętaj, że niezależnie od wyboru, przed zażyciem, konieczna jest konsultacja z rozsądnym lekarzem.

Ocena: 4.7/5. Na podstawie 11 głosów.

Please wait...

Voting is currently disabled, data maintenance in progress.

Umysł

Modafinil. Zażywasz – wygrywasz?